Χρηστά ήθη
Κοινωνικός ορισμός Χρηστών Ηθών
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα] |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Καταρχάς, ως χρηστά ήθη ορίζονται οι κοινωνικοηθηκές αντιλήψεις ορισμένης κοινωνίας οι οποίες επικρατούν τη δεδομένη χρονική στιγμή. Επιπλέον, αυτός ο όρος χρησιμοποιείται στο ποινικό δίκαιο και συγκεκριμένα στο γενικό μέρος του δικαίου, όμως δεν υπάρχει αυτοτελώς σε κάποιο άρθρο του ποινικού κώδικα αλλά μόνο θεωρητικά. Απο την άποψη αυτη θα μπορούσε να καταλάβει ένας νοήμων άνθρωπος οτι αυτή η έννοια είναι τελείως υποκειμενική και δεν στέκεται σε αντικειμενικά κριτήρια. Πιο συγκεκριμένα, τα χρηστά ήθη δεν αποτελούν απλά μια θεωρητική έννοια, διέπουν ακόμη και τον ιστό μιας κοινωνίας και συνεπικουρούν στην επίτευξη του κονστρουκτιβισμού, ο οποίος είναι ανθρώπινο δημιούργημα, που υπο το πρίσμα αυτό ένας χρηστός και μέσος άνθρωπος οφείλει να τα σέβεται και να τα ακολουθεί με ευλάβεια εκτός αν αποτελούν πράξεις με εγκληματικό νόημα οι οποίες αντιβαίνουν στον νόμο και στο σύνταγμα καθώς χρησιμοποιούν τον όρο των χρηστών ηθών ως πρόσχημα [1]
Δικαιικός ορισμός Χρηστών Ηθών
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τα χρηστά ήθη είναι άγραφη πηγή δικαίου. Ως χρηστά ήθη ορίζονται οι αντιλήψεις του μέσου συνετού ανθρώπου. Ως περιέχοντες άγραφους κανόνες, τα χρηστά ήθη δεν μπορούν να υπερισχύσουν αντίθετης διατάξεως γραπτού νομοθετήματος. Η ερμηνεία, όμως, των γραπτών νομοθετημάτων δέον να λαμβάνει υπ' όψη της τα χρηστά ήθη. Οι κανόνες των χρηστών ηθών δεν είναι στατικοί, αλλά εξελίσσονται διαρκώς, ανάλογα με τις κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες.
Παραδείγματα:
- Μολονότι δεν υπάρχει γραπτό νομοθέτημα με σχετική πρόβλεψη, θεωρείται ανεκτό να προσέρχεται στην εργασία της γυναίκα φορώντας ανδρικό κοστούμι, όχι όμως άνδρας με γυναικεία ένδυση (λ.χ. φορώντας ... «ταγιέρ»).
- Αν και δεν υπάρχει σχετική γραπτή νομική πρόβλεψη, θεωρείται ανεκτό (πλέον) για μια γυναίκα να αποκαλύπτει το στήθος της κάνοντας ηλιοθεραπεία σε μία ηλιόλουστη παραλία, ενώ θεωρείται απρέπεια να αποκαλύπτει το στήθος της στον χώρο εργασίας της.
- Στα αποδυτήρια γυμναστηρίων ανέκαθεν θεωρούταν επιτρεπτή η ολοκληρωτική γυμνότητα μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου.
Τα χρηστά ήθη ως περιορισμός του δικαιώματος καθενός να αναπτύσσει την προσωπικότητά του και να συμμετέχει στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της χώρας
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Κατά το Σύνταγμα (άρθρο 5§1 του Συντάγματος), καθένας έχει δικαίωμα να αναπτύσσει ελεύθερα την προσωπικότητά του και να συμμετέχει στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της χώρας, εφόσον δεν προσβάλλει τα δικαιώματα των άλλων και δεν παραβιάζει το Σύνταγμα ή τα χρηστά ήθη. Από την παραπάνω διάταξη προκύπτει ότι τα χρηστά ήθη συνιστούν περιορισμό στο ατομικό δικαίωμα ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητας και συμμετοχής στη ζωή της Χώρας.
Καταχρηστική άσκηση δικαιώματος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τα χρηστά ήθη ίστανται όριο στην άσκηση δικαιωμάτων. Σύμφωνα με το άρθρο 281 του Αστικού Κώδικα, απαγορεύεται η άσκηση δικαιώματος όταν υπερβαίνει προφανώς τα όρια που επιβάλλουν τα χρηστά ήθη. Η ίδια απαγόρευση ισχύει και όταν η άσκηση δικαιώματος υπερβαίνει προφανώς τα όρια που επιβάλλουν η καλή πίστη ή ο κοινωνικός ή οικονομικός σκοπός του δικαιώματος. Επίσης, συνταγματική απαγόρευση καταχρηστικής άσκησης δικαιωμάτων τίθεται με το άρθρο 25§3 του Συντάγματος ("Η καταχρηστική άσκηση δικαιώματος δεν επιτρέπεται").
Η παράβαση των χρηστών ηθών ως λόγος ακυρότητας δικαιοπραξίας
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Σύμφωνα με τον Αστικό Κώδικα (άρθρο 178), δικαιοπραξία που αντιβαίνει στα χρηστά ήθη είναι άκυρη, δηλαδή θεωρείται ότι δεν έγινε ποτέ.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Stamatatos Panagioths